CHECK IN@ ΜΟΝΑΞΙΑ

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (social media) μας κοινωνικοποιούν ή μας «μοναχικοποιούν»; So I wondered...









Γράφει ο Περικλής Καραχάλιας

Τις προάλλες βρισκόμουν σε ένα μπαρ με φίλους. Κάποια στιγμή, καθώς ένιωσα λίγη πλήξη, ξεκλέιδωσα το κινητό μου, μηχανικά, για να ελέγξω τις ειδοποιήσεις μου στο Facebook. 

Πόσοι ακόμα άραγε να μπαίνουν σ’ αυτή τη διαδικασία. 

Παρατήρησα ότι οι περισσότεροι κρατούσαν το κινητό τους, smartphones πλέον, χαζεύοντας, γράφοντας κάποιο μήνυμα ή προσπαθώντας να μιλήσουν, με τη μουσική να τους δυσκολεύει. 

Συνειδητοποίησα ότι το μαγαζί ήταν γεμάτο από πηγαδάκια ανδρών ή γυναικών, singles προφανώς οι περισσότεροι, χωρίς, ωστόσο, να υπάρχει καθόλου φλερτάρισμα ή κάποια αλληλεπίδραση μεταξύ τους, πέρα από την καθαρή οπτική.

Μια τυπική συνύπαρξη, με κοινό παρονομαστή τον «έλεγχο» του κινητού τους. Facebook, Instagram, Twitter και πολλές άλλες εφαρμογές, είναι από αυτές που κυριαρχούν στη ζωή μας πλέον και την καθορίζουν. Στα μέσα αυτά «λογοδοτείς» για το που θα πας, με ποιον, πως είσαι, τι σκέφτεσαι, αν είσαι σε σχέση και γενικά, ο εαυτός σου όλος ή αυτός που... προβάλλεις. Φωτογραφίες από το φαγητό, τις διακοπές ή το νέο έρωτα, το νέο αμάξι, το σκυλί σου, κάτι που είδες στο δρόμο και σου έκανε εντύπωση. Με λίγα λόγια, η τέλεια διαφήμιση ή δυσφήμιση του καθενός που επιλέγει να προβληθεί μέσω των κοινωνικών δικτύων. 

Το γεγονός αυτό, έχει αλλάξει τα δεδομένα και στο κομμάτι των διαπροσωπικών σχέσεων.  

«Από τη στιγμή που μπορείς να κάνεις -και καλά- φιλίες ηλεκτρονικά ή να φλερτάρεις μέσω pokes και ηλεκτρονικών μηνυμάτων, γιατί να βγεις έξω;» είναι μια άποψη που προβάλλουν πολλοί νέοι. 

Είναι, βέβαια, πολύ πιο εύκολο και οικονομικό να κινείται κανείς από τον καναπέ του σπιτιού του γνωρίζοντας κόσμο, ωστόσο, οι επιπτώσεις στην κοινωνικότητα είναι εμφανείς, από το γεγονός ότι ζεις σε μια πόλη που τα μέλη της φοβούνται, δυσκολεύονται ή ο,τι, τελοσπάντων, να επικοινωνήσουν face to face και αρκούνται στη μάσκα του διαδικτύου και των μέσων του. 

Στο μετρό βλέπεις τυποποίηση τύπου ρομπότ, καθώς δεν ανταλλάσσεις καν ματιά με το διπλανό σου, ούτε ενδιαφέρεσαι να τον βοηθήσεις, ακόμα και αν πέσει. Φοράς τα ακουστικά και προχωράς. Δε σε νοιάζει αν σου γελάσει κάποιος που σου αρέσει. Έλα μωρε, τόσος κόσμος ψάχνεται στα media, σκέφτεσαι ή ακόμα χειρότερα, δεν χρειάζομαι άλλον, αφού θα τα φτιάξω με τον superman84, που ταιριάζουμε όπως φαίνεται από το badoo (site εύρεσης φίλων ή συντρόφων). Όπως έχει ειπωθεί, άλλωστε, τώρα οι μεγαλύτεροι έρωτες ξεκινάνε με ένα accept και τελειώνουν με ένα μεγαλοπρεπές block. 

Οι σχέσεις που προκύπτουν από τα μέσα αυτά, είναι βραχύβιες και περισσότερο στοχευμένες. 

Η τεχνολογία, αντί να απλοποιεί, περιπλέκει τα πράγματα και προσφέρεται για αδέξια λάθη και χειρισμούς από την πλευρά μας. Αρκεί να σκεφτεί κανείς, πόσες ώρες έχει σπαταλήσει στο facebook να κατασκοπεύει το προφίλ του ενδιαφερόμενου προσώπου, να αναλύει και να αποκωδικοποιεί τις αναρτήσεις και τα σχόλια σε άλλους, καθώς και τα like που λαμβάνει ή κάνει για να καταλάβει αν φλερτάρει και με άλλα άτομα. Στο φλέρτ μέσω των social media τίποτα δεν είναι ξεκάθαρο, μέχρι να αποδειχτεί το αντίθετο. Για παράδειγμα το γεγονός ότι κάποιος θα κάνει like σε ένα τραγούδι που μπορεί να έχουμε ανεβάσει μπορεί να σημαίνει από το να του αρέσει το τραγούδι αυτό καθαυτό μέχρι το να ψάχνει τρόπο προσέγγισης. 

Μέχρι να καταλάβουμε λοιπόν τι σημαίνει, έχουμε μπερδευτεί, έχουμε σπαταλήσει ώρες μπροστά στο λαπτοπ, ενώ, σύμφωνα με ειδικούς, έχουμε υπερεκτεθεί. Ένα από τα στοιχεία της γοητείας, είναι το μυστήριο που μας περιβάλλει. Από τη στιγμή που καταργείται το μυστήριο, με τη δημοσιοποίηση όποιας λεπτομέρειας της ζωής μας, δέχεται πλήξη και η γοητεία μας. «Η υπερέκθεση στα μέσα μας κάνει κακό και πολλές φορές λειτουργεί αρνητικά σε μια μελλοντική ερωτική μας σχέση», υποστηρίζουν ειδικοί. Αυτά, βέβαια, δεν αποτελούν αποτελέσματα της τεχνολογίας, αλλά της υπερασχολίας με αυτήν. 

Όλοι παραπονιούνται για την κρίση και την «απέραντη» μοναξιά τους. Ότι δε βρίσκουν έναν άνθρωπο που να τους καταλαβαίνει και δεν καταλαβαίνουν και το γιατί! Αποφεύγουν όμως να δουν τις αιτίες τη στιγμή που «κλαίγονται» διαδικτυακά για την «κακή» τους μοίρα, ενώ υπάρχει περίπτωση να μην ανταλλάξουν κουβέντα όλη μέρα με άνθρωπο, εξαιρουμένου του πληκτρολογίου.

Αντί να ενδιαφερόμαστε για το αν θα πρέπει να κοινοποιήσουμε την παρουσία μας σε κάποιο must μέρος, που θα μας κάνει να φανούμε cool, ίσως θα ήταν καλύτερο να πούμε μια καλημέρα στον άγνωστο γείτονά μας, το συμφοιτητή, το συνεργάτη που βλέπουμε τα τελευταία χρόνια. 

Πριν την εποχή του facebook, οι άνθρωποι ενδιαφέρονταν να γνωριστούν. Μόνοι δεν ένιωθαν, σε τέτοιο καθολικό σχεδόν σημείο που παρατηρείται σήμερα και ουσιαστικά ήταν πιο «ανθρώπινοι». «Ζούσαμε με τη δίψα της γνωριμίας και της επικοινωνίας μεταξύ ματιών και γλωσσών και όχι τοίχων και tweet», μου λέει η μητέρα μου όταν την ρώτησα πρόσφατα πως ζούσαν χωρίς τα μέσα αυτά. 

Η χρήση αυτών των εφαρμογών, μπορεί να μας κάνει να πιστεύουμε ότι ξέρουμε κόσμο και ότι ζούμε γνωρίζοντας τα πάντα για αυτούς που μας ενδιαφέρουν χάρη σ’ αυτά, μήπως όμως μας καθιστούν και προβλέψιμους; 

Ακόμα, νομίζουμε ότι κοινωνικοποιούμαστε τέλεια, μήπως όμως όταν βγαίνουμε δεν ξέρουμε καν πως να διασκεδάσουμε (γεγονός της ασταμάτητης χρήσης των κινητών έξω), σα να βγαίνουμε από σπηλιά ένα πράγμα; Και τέλοσπάντων, μήπως οι άνθρωποι που ζούσαν χωρίς facebook ήταν περισσότερο ευτυχισμένοι; Μήπως πρέπει να θέσουμε κάποια όρια; 

Για να το αναλογιστούμε καλύτερα... χωρίς post αυτή τη φορά.