«Προσπάθησαν λυσσαλέα να με κάνουν πλούσιο, αλλά δεν τα κατάφεραν», περιγράφει μιλώντας για τη ζωή του ο Γιάννης Μηλιώκας.
Γράφει ο Γιώργος Κοβός
Όταν ήμουν παιδί μου άρεσε να περνώ πολλές ώρες στο φορτηγό του πατέρα μου. Παρίστανα τον μεγάλο οδηγό. Κατά την διάρκεια της «διαδρομής» έβαζα μουσική. Συνήθως την ίδια κασέτα με επιτυχίες της εποχής από Νταλάρα, Κατσιμιχαίους, Παπακωνσταντίνου και Μηλιώκα. «Για το καλό μου», «Μπαμπά μην τρέχεις», οι θρυλικές «βουβάλες»...
Χρόνια μετά από κείνες τις κασέτες και με αφορμή τις εμφανίσεις του στη μουσική σκηνή «ΓΡΑΜΜΕΣ» με τον Μανώλη Μητσιά και την Αφροδίτη Μάνου, τον συνάντησα για πρώτη φορά.
-Καλησπέρα Γιάννη...
Δεν ξέρω, αλλά ο ενικός μου βγήκε αυθόρμητα.
«Είναι τιμή μου να μου μιλάνε στον ενικό» απάντησε.
Γνωρίζοντας την ιδιαίτερη αγάπη του για τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό, του αναφέρω πως σύμφωνα με τον καθηγητή Κώστα Ζουράρι, ο πληθυντικός ευγενείας είναι φράγκικο στοιχείο. Στην αρχαία Ελλάδα δεν υπήρχε κάτι τέτοιο στους διαλόγους.
«Εγώ έχω ανακαλύψει τον πληθυντικό αγενείας», απαντά χαριτολογώντας.
-Τι εννοείς;
«Θα φτιάξουμε την πρίζα; Τι πάει να πει: θα φτιάξουμε; Αφού εσύ δεν ξέρεις να την φτιάχνεις! (γελάμε)... Επίσης, υπάρχει και ο ενικός ευγενείας. Σε πρώτο ενικό αναλαμβάνω να κάνω κάτι συγκεκριμένο και το κάνω».
-Δηλαδή, με τον ενικό αναλαμβάνει ο καθένας την ευθύνη του. Κάτι που δεν κάναμε μέχρι τώρα;
«Ενός κακού μύρια έπονται…. Θα πάω την κασσέτα πολύ παλιά, στο αρχικό στάδιο δημιουργίας πολιτισμού. Οι επιστήμονες λένε ότι, αν παρομοιάσουμε την ζωή του ανθρώπου με ένα εικοσιτετράωρο, έχει ζήσει 23:59:59” με το ένστικτό του και, μόλις ένα δευτερόλεπτο είναι που έχει αρχίσει να μιλάει με την λογική. Όπως καταλαβαίνεις, δεν έχω καμία εμπιστοσύνη στον λόγο γιατί είναι ο Πόντιος της παρέας. Μόλις μάθουμε καλά μια γλώσσα, οφείλουμε να καταγράφουμε τις πληροφορίες που δίνει το σώμα, το οποίο γνωρίζει 2.500 γλώσσες».
-Μετά από τόσα χρόνια πολιτισμικής προσφοράς, σήμερα πού βρισκόμαστε;
«Γυρίζοντας δυόμιση χιλιάδες χρόνια πίσω βλέπουμε ότι υπήρχαν δύο ιδεολογίες στην κοινωνία. Κάποιοι βασίστηκαν στη δόξα ή στο χρήμα, όπως οι αρχαίοι πρόγονοί μας. Εκεί, οι ολυμπιονίκες επέλεγαν αν θα πάρουν δάφνινο στεφάνι ή χρυσό. Υπάρχει και ένα περιστατικό για δύο αθλητές που ο ένας πήρε χρυσό στεφάνι και ο άλλος δάφνινο. Τότε, προσπάθησαν να κατηγορήσουν τον πρώτο. Εκείνος απάντησε: Ο καθένας πήρε ότι είχε ανάγκη. Ποτέ, όμως δεν συνδύασαν την δόξα με το χρήμα. Ήξεραν πολύ καλά ότι ήταν βόρειος και νότιος πόλος. Το ένα ακυρώνει το άλλο. Υπάρχει και μια άλλη ομάδα, η οποία επιθυμεί τόσο την δόξα όσο και τον πλούτο. Σήμερα έχει επικρατήσει αυτήν η ιδέα ή αν θέλεις, το κεφάλαιο για να απενοχοποιηθεί, μόλις βρει κάποιον ταλαντούχο ή κάποιο φωτεινό μυαλό που έρχεται να συμπληρώσει ή να προτείνει κάποιες νέες ιδέες για την εξέλιξη του πολιτισμού μας, τον κάνει πλούσιο και τον ακυρώνει αισθητικά».
Μου προκαλεί εντύπωση που θέτει θέμα αισθητικής.
«Μα η αισθητική δεν είναι τίποτα άλλο από το να εκπέμπεις τα συναισθήματά σου. Το πρόβλημα ξεκινά όταν δεν είναι πραγματικά αυτά που εκπέμπουμε και προσπαθούμε απλά να δημιουργήσουμε εντυπώσεις. Εκεί είναι που μπαίνουν στο μυαλό μας αρνητικά σχέδια, δηλαδή φροντίζουμε το εγώ μας και καταργούμε το εμείς. Εκεί χάνονται οι ισορροπίες ψυχική και πνευματική και μετά καταρρέει το σώμα. Κάτι τέτοιο έπαθε ο Πάγκαλος»!
-Τι ρόλο παίζει ο πολιτισμός στις μέρες μας;
«Ζούμε, κατά κάποιον τρόπο, έναν τρίτο παγκόσμιο για φλώρους. Έναν πόλεμο που δεν γίνεται με όπλα, αλλά με ΑΦΜ. Σε έναν πόλεμο ο πολιτισμός είναι μονόδρομος. Δεν μπορώ να φανταστώ ότι μετά από 5.000 ή 5.000.000 χρόνια, ανάλογα με το πόσο απαισιόδοξος είναι αυτός που διαβάζει αυτά τα λόγια, δεν θα υπάρχουν άνθρωποι αντίστοιχοι με το ζεύγος Κιουρί, με τον Γκράχαμ Μπελ ή ο Πυθαγόρας που θα έχουν την αίσθηση του χρέους».
-Πώς προκύπτει το χρέος;
«Αν παρατηρήσεις τα μάτια τον παιδιών, θα δεις ότι ζούμε στον παράδεισο. Δες πώς θαυμάζουν μια πεταλούδα, ένα λουλούδι, την θάλασσα... Αν αφήσουμε ελεύθερα τα παιδιά να εκφράσουν τον θαυμασμό για τον κόσμο τους, αμέσως μετά έρχεται η αίσθηση του τι χρωστάω. Δηλαδή να μάθουν ότι κάτι πρέπει να προσθέσουν και αυτοί στον πολιτισμό. Θα δημιουργηθεί, λοιπόν, μια νέα κάστα ανθρώπων που θα έχουν την πνευματική διαύγεια ή ικανότητα για να εμπνευστούν και να προσφέρουν νέες ιδέες, αλλά δεν θα περνάνε από το ταμείο. Θέλω να πω ότι κάποια στιγμή θα καταργηθεί το παιχνίδι του χρήματος και δεν θα μισιόμαστε ή αλληλοθαυμαζόμαστε ανάλογα με το πόσα έχεις, αλλά με το τι κάνεις, τι προσφέρεις».
-Η κρίση πώς σε έχει επηρεάσει;
«Θα ήμουν, τουλάχιστον, ανόητος αν παρόλο που έγραψα αυτά τα τραγούδια πριν από 25 χρόνια, έπεφτα στα λάθη για τα οποία έγραψα. Σημείωσα μια φράση του Νίτσε: Αποστασιοποιήσου από το υπ’ αριθμόν ένα ενδιαφέρον των περισσοτέρων. Εκείνη την ημέρα που διάβασα αυτή την φράση διαπίστωσα ότι το υπ’ αριθμόν ένα ενδιαφέρον του κόσμου ήταν τα χρήματα. Έκανα μεταβολή κι έφυγα. Προσπάθησαν λυσσαλέα να με κάνουν πλούσιο και δεν τα κατάφεραν. Τώρα καταλαβαίνεις πόση ελευθερία έχει ένας άνθρωπος που δεν έχει δανειστεί, δεν έχει ανοιχτεί και δεν έχει διασκεδάσει με ξανθιές στο Μπαλί».
-Κάποιος μεγάλος είχε πει ότι μέσα από την στέρηση έρχεται η ελευθερία. Τελικά το επιβεβαιώνεις.
«Είναι ο μοναδικός τρόπος για να μη σου κλέψουν το εικοσιτετράωρο. Για μένα ο χρόνος είναι κάτι πολύ πιο πολύτιμο από το χρήμα. Αν σου πάρουν τον χρόνο, σου παίρνουν την ζωή. Επίσης, είχα διαβάσει ένα άρθρο παλιότερα που έλεγε ότι δε μπορούμε να κατασκευάσουμε έναν άνθρωπο από την αρχή. Αν όμως μπορούσαμε, το κόστος σε υλικά και εργατικά θα ήτανε τέτοιο που αν το βάζαμε σε τραπεζικό λογαριασμό, θα παίρναμε 600.000 ευρώ την ημέρα από τόκους. Δηλαδή, ο σημερινός άνθρωπος χάνει 600.000 ευρώ την ημέρα όταν δεν κάνει αυτό που θέλει και όταν κάνει αυτό που δεν θέλει. Και μέσα στην χασούρα των 600.000 ευρώ ημερησίως, ο άλλος βαυκαλίζεται ότι καταφέρνει να βγάλει 1.000 ευρώ τον μήνα».
-Τραγούδια που έγραψες πριν από περίπου τριάντα χρόνια παραμένουν επίκαιρα. Και να που, τελικά, μας είπανε μαλάκες.
«Δυστυχώς. Εγώ, πάντως, το είπα με πολύ εύπεπτο και κατανοητό τρόπο για να μπει σε όλα τα στόματα. Δεν είναι από αυτά που ονομάζω εγώ κυριακάτικο τραγούδι, δηλαδή που κάθεσαι με γραβάτα και γράφεις ξεχνώντας την καθομιλουμένη. Άντεχα από πιτσιρίκος να μου πούνε: αυτό που κάνεις δεν μου αρέσει». Δεν άντεχα να μου πούνε: Δεν το κατάλαβα τι εννοούσες».
-Μαλάκες μας είπαν. Τώρα πώς θα μας πουν;
«Για μένα, το παιχνίδι αρχίζει τώρα. Νομίζουν ότι έκαναν τον καταμερισμό τους: εσείς θα έχετε τόσα, εμείς τόσα, Μαζί τα φάγαμε κλπ. Όλα αυτά έγιναν με μια τρομοκρατική επίθεση που έκαναν μέσω τον ΜΜΕ πριν τις εκλογές. Για μένα η 17 Νοέμβρη είναι παιδικός σταθμός σε σχέση με το κράτος. Τους διέφυγε, όμως ότι εμείς οι παλιότεροι που είμαστε τραγικά αυτοδίδακτοι, ξεφύγαμε από τα συνηθισμένα επαγγέλματα και θελήσαμε να γυαλοχαρτάρουμε το μυαλό μας, να δούμε και τι άλλο μπορεί να κάνει. Τώρα υπάρχει μια γενιά που μιλάει πολύ καλά ελληνικά, έχει σπουδάσει αυτό που γουστάρει, γνωρίζει κάνα δυο γλώσσες και έχει δει δυο ταινίες που ανοίγουν το μυαλό. Οι συζητήσεις τους είναι αυτές που θέλουν και όχι σαν τις δικές μας που ήταν περιορισμένες και τις κάναμε κρυφά στην αποθήκη με τον εξίσου τρελό φίλο μας. Αυτά τα παιδιά έμαθαν ότι γινότανε ένα deal και η βουλή ήταν το άντρο. Αυτά τα παιδιά είναι που θα καθαρίσουν αυτόν τον τόπο γιατί έχουν μάθει να λειτουργούν αλλιώς».
-Σε έχει επηρεάσει πολύ η αρχαία Ελλάδα. Έχεις γράψει κι ένα βιβλίο για τον Μαίανδρο. Τι είναι ο Μαίανδρος;
«Είχαν ανακαλύψει τότε ότι χρησιμοποιώντας σωστά τα χέρια τους και γυμνάζοντάς τα με τόξο, δίσκο, ακόντιο, σπαθί και με πάλη δημιουργούσαν την πρέπουσα αιμάτωση στα δάχτυλα από όπου αρχίζει ο θάνατος. Θέλω να πω ότι η κατάσταση των χεριών δείχνει την κατάσταση της υγείας μας. Ο Μαίανδρος είναι το πιάσιμο των δαχτύλων που χρησιμοποιούν σήμερα στην πάλη και το λένε δέσιμο αγνοώντας την σημασία του. Ο Πλάτων ήτανε χρήστης του Μαιάνδρου και παλαιστής. Το όνομα του ήταν Αριστοκλής, αλλά μετονομάσθηκε σε Πλάτων γιατί είχε αποκτήσει πλατύ στήθος γυμνάζοντας σωστά τα χέρια του».
-Από την αρχαία Ελλάδα ερχόμαστε στο σήμερα, στις γραμμές με τον Μανώλη Μητσιά και την Αφροδίτη Μάνου. Πώς προέκυψε αυτό;
«Είναι μια επιθυμία δεκαετιών να κάνουμε κάτι με την Αφροδίτη, αλλά ποτέ δεν είχαμε την ευκαιρία. Για τον Μανώλη τι να πω; Ξέρεις, συνήθως στον χώρο μας βλέπεις μια καλή εικόνα που βγάζει κάποιος προς τα έξω και όταν έρχεσαι κοντά του συναντάς κάτι πιο άσχημο. Με τον Μανώλη συνέβη το αντίθετο. Συνάντησα έναν ακόμη καλύτερο άνθρωπο από αυτό που περίμενα. Αν μη τι άλλο, αυτό το σχήμα έχει μια τιμιότητα, όπως είπε και η Αφροδίτη...»
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου